Không công chứng hợp đồng tặng cho bất động sản cá nhân: Điều gì sẽ xảy ra?

Không công chứng hợp đồng tặng cho bất động sản cá nhân: Điều gì sẽ thay đổi?

Từ 1-1-2025, quy định mới về việc không bắt buộc công chứng hợp đồng tặng cho bất động sản giữa cá nhân với nhau có hiệu lực. Vậy điều này sẽ tác động như thế nào đến thị trường và người dân?

Bỏ quy định bắt buộc công chứng: Lợi và hại

Theo Luật Đất đai sửa đổi 2024, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất giữa cá nhân với nhau không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp các bên có nhu cầu. Điều này khác với quy định hiện hành, yêu cầu bắt buộc công chứng hoặc chứng thực các hợp đồng này.

Lợi ích tiềm năng:

• Giảm chi phí: Việc bỏ công chứng giúp giảm đáng kể chi phí cho người dân, đặc biệt là những giao dịch có giá trị nhỏ. Chi phí công chứng thường dao động từ 0,08% đến 1% giá trị tài sản.
• Tiết kiệm thời gian: Thủ tục công chứng thường mất thời gian, việc bỏ quy định này giúp các giao dịch diễn ra nhanh chóng hơn.
• Tạo thuận lợi cho giao dịch: Việc không bắt buộc công chứng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các giao dịch dân sự, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa, nơi việc tiếp cận dịch vụ công chứng còn hạn chế.

Rủi ro tiềm ẩn:

• Tăng tranh chấp: Việc không công chứng có thể làm tăng nguy cơ tranh chấp do thiếu sự kiểm chứng của công chứng viên về tính hợp pháp của giao dịch và năng lực hành vi của các bên.
• Gia tăng gian lận: Nguy cơ gian lận, giả mạo giấy tờ có thể tăng lên do không có sự kiểm tra chặt chẽ của công chứng viên.
• Khó khăn trong chứng minh: Khi có tranh chấp xảy ra, việc chứng minh tính hợp pháp của giao dịch sẽ khó khăn hơn do không có văn bản công chứng làm chứng cứ.

Ảnh hưởng đến thị trường bất động sản

Việc thay đổi quy định này có thể tác động đến thị trường bất động sản theo nhiều hướng:

• Giao dịch nhỏ lẻ tăng: Các giao dịch tặng cho có giá trị nhỏ có thể gia tăng do giảm chi phí và thủ tục.
• Thị trường “ngầm” phát triển: Nguy cơ giao dịch “ngầm”, trốn thuế có thể gia tăng do thiếu sự kiểm soát của cơ quan chức năng.
• Tăng rủi ro cho người mua: Người mua có thể gặp rủi ro cao hơn do khó kiểm tra tính pháp lý của tài sản và người bán.

Lời khuyên cho người dân

Mặc dù không bắt buộc, người dân nên cân nhắc kỹ lưỡng việc công chứng hợp đồng tặng cho bất động sản để đảm bảo quyền lợi của mình. Đặc biệt trong các trường hợp sau:

• Giá trị tài sản lớn.
• Giao dịch phức tạp, liên quan đến nhiều bên.
• Người tặng cho hoặc người nhận tặng cho là người già, người có bệnh lý về tinh thần.

Ngoài ra, người dân cần tìm hiểu kỹ thông tin về bất động sản, kiểm tra tính pháp lý của giấy tờ trước khi thực hiện giao dịch. Nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc chuyên gia bất động sản để được tư vấn và hỗ trợ.

Cơ quan quản lý cần làm gì?

Để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo thị trường bất động sản hoạt động lành mạnh, các cơ quan quản lý cần:

• Tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai, bất động sản.
• Nâng cao năng lực của cán bộ địa chính trong việc kiểm tra, thẩm định hồ sơ.
• Xây dựng hệ thống thông tin minh bạch, công khai về quy hoạch, giá cả bất động sản.
• Tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động giao dịch bất động sản.